Historia jastrzębskiej pijalni wód

W samym sercu Parku Zdrojowego znajduje się wyjątkowy budynek, który pełnił w dawnym uzdrowisku istotną funkcję. To ówczesna pijalnia wód - teraz popularna kawiarenka letnia. Kiedyś było to miejsce dystrybucji wody solankowej, ale również przestrzeń życia towarzyskiego. Właściciele uzdrowiska bardzo dbali o wygląd budynku, co sprawiało, że kuracjusze chętnie spędzali czas w jego otoczeniu. Dzisiaj kawiarenka jest jedną z piękniejszych wizytówek naszego miasta.

Początki jastrzębskiej pijalni wód są zagadkowe. Pewne światło rzucają relacje doktora Faupela z 1863 r. oraz doktora Weissenberga z 1879 r. Dowiadujemy się z nich, że w pierwszych latach istnienia zdrojowiska, pijalnia znajdowała się w najstarszych łazienkach, w których ujmowano wodę bezpośrednio ze źródła. Dopiero na początku lat 70. XIX wieku władająca kurortem spółka akcyjna z Wrocławia poprowadziła rurociąg do górnej części parku, gdzie wybudowała nowy obiekt służący do picia solanki. Mimo to przez jakiś czas korzystano z obu pijalni.

Pijalnię wód wzniesiono w 1861 roku. Obiekt początkowo został wybudowany w stylu uzdrowiskowym. Postawiono go na ośmiobocznym murowanym cokole zagłębionym poniżej poziomu otaczającego go terenu. Przed wejściem znajdował się placyk, a na wyższej kondygnacji drewniana ażurowa altana z dachem, która służyła jako taras dla orkiestry.

Około roku 1870 pierwszy raz przebudowano budynek pijalni wód. Zmieniono dach dwuspadowy na dach namiotowy z wieżyczką na osi, nawiązując swym wyglądem do chińskiej pagody.

Przed rokiem 1930 po raz kolejny przebudowano obiekt – zlikwidowano ażurową altanę, zamiast niej powstał ośmioboczny drewniany pawilon z tarasem. W czasie II wojny światowej budynek uległ zniszczeniu, natomiast po jej zakończeniu, odbudowano wiele dawnych budynków uzdrowiskowych. W lipcu 1948 roku wyremontowaną i nieco przekształconą pijalnię wód oddano do użytku. Do czasów współczesnych zachowało się oryginalne symetryczne ukształtowanie terenu ze skarpami, schodami terenowymi i półkolistym placykiem przed dawnym wejściem na dolny poziom, jak również międzywojenna stolarka okienna z podziałem na drobne, prostokątne pola, a także lada.

W roku 1994 uzdrowisko w Jastrzębiu-Zdroju zaprzestało swej działalności. Parkowy obiekt został przejęty przez gminę, pełniąc funkcję letniej kawiarenki do dziś. Pijalnię wód wpisano do rejestru zabytków 30 kwietnia 1993 roku.

W 2011 r. podjęto decyzję o rozbiórce. W jej miejscu stanął nowy pawilon, nawiązujący stylem do poprzedniego, wzbogacony jednak o elementy zastosowane w altanie z lat 20. i 30. ubiegłego stulecia.

Obecnie kawiarenka jest po gruntownej modernizacji, a kostka granitowa położona zaledwie kilka dni temu wokół budynku zmieniła otoczenie tego miejsca. Zachęcamy do odwiedzenia Parku Zdrojowego i chwili relaksu z filiżanką kawy z widokiem na inhalatorium, Masnówkę i perełkę architektury – kawiarenkę.

„Jastrzębie-Zdrój - obrazy z przeszłości” Jarosław Mrożkiewicz, Aneta Czarnocka-Kanik, wyd. Urząd Miasta Jastrzębie-Zdrój

„Perły jastrzębskiej architektury. Pijalnia wód” Marcin Boratyn, wyd. Miejski Ośrodek Kultury
w Jastrzębiu-Zdroju

Przeczytaj pełny artykuł ze źródła:

https://www.jastrzebie.pl/strefa-mieszkanca/aktualnosci/aktualnosc/historia-jastrzebskiej-pijalni-wod